Column: Dat is pas gezond!

Dat is pas gezond!

“Kijk mam wat ik heb gevonden op het strand!” roept mijn 9-jarige dochter, terwijl ze een kleurrijke stift met een watermeloenafbeelding laat zien. Ze is dol op watermeloen, haar ogen glunderen. Ze heeft geen idee dat dit een vape is. Vapes zien er vrolijk en onschuldig uit, en sommige ouders zeggen: “Vapen is toch gezonder dan roken?”

Of we het nu willen of niet, onze kinderen komen in aanraking met vapes. Uit cijfers van de GGD Monitor Jeugd Texel blijkt dat 24% van de jongeren op de OSG wel eens heeft gevapet, terwijl 14% ooit heeft gerookt. 

Een vape is een elektronische sigaret mét nicotine maar zónder tabak. In plaats van verbranden wordt bij vapen vloeistof door een gloeidraad opgewarmd, de damp wordt geïnhaleerd. Vapen wordt vaak vergeleken met roken, vapen wekt de indruk minder schadelijk te zijn.
Als huisarts en als moeder maak ik me zorgen over de gevolgen van dit nieuwe roken, de andere Texelse huisartsen delen mijn zorgen.  

De vape, ooit bedoeld om te stoppen met roken, is vooral populair bij jongeren door de hippe uitstraling en smaakjes. Hoewel smaakjes in Nederland verboden zijn, vinden tieners creatieve manieren om toch aan bijvoorbeeld mango-, suikerspin- en bubblegumsmaak te komen.
Beginnen met vapen is gemakkelijk, want het nicotinezout in vapes voelt zachter voor je keel en is verslavender dan nicotine in sigaretten.
Na het roken van één vape kun je al verslaafd raken. Jongeren zijn gevoeliger voor verslaving dan volwassenen en onderzoek toont aan dan vapende jongeren drie keer meer kans hebben om later sigaretten te gaan roken.

De tabaksindustrie heeft een nieuwe manier gevonden om nicotine te verkopen. Eenmaal verslaafd ben je een klant voor het leven.

Veel vapes bevatten meer nicotine dan een pakje sigaretten. Nicotine is schadelijk voor de hersenontwikkeling en dit is onomkeerbaar. Vapende jongeren hebben vaker psychische klachten zoals stress, concentratieproblemen, slapeloosheid en mogelijk zelfs angst en depressieve gevoelens.
Daarnaast treden fysieke klachten op zoals hoesten, keelpijn, bronchitis, gebitsproblemen en afname van sport- en seksprestaties.
Giftige zware metalen, zoals lood, komen vrij bij het verhitten van de vloeistof, dit adem je in.

Hoewel de lange termijngevolgen van vapen niet volledig bekend zijn, wijst alles erop dat vapen minstens zo schadelijk is als roken.

Beginnen met vapen is een keuze, eenmaal verslaafd is het geen keuze meer.

Ouders kunnen kinderen ondersteunen bij het maken van goede keuzes. Ook al laten pubers dit niet altijd merken, ze hóren volwassenen wel. Verdiep je in vapen, wees nieuwgierig, stap in de belevingswereld van je kind en praat er over. Een puber leeft in het hier en nu, korte termijneffecten spreken pubers meer aan dan lange termijneffecten. Help je kind leren “nee” te zeggen en stel grenzen. Blijf je kind steunen, een kind is niet schuldig, zie de tabaksindustrie als gezamenlijke vijand.

En wat het beste helpt: geef het goede voorbeeld!

Laten we vapen niet vergelijken met roken, maar liever met het inademen van frisse Texelse zeelucht - dat is pas gezond!

Agnes Capitain, moeder en huisarts op Texel

Omgaan met verleidingen - tips en presentaties experts